Kamervragen benadrukken rol van jagers bij bestrijding Afrikaanse varkenspest
Afrikaanse varkenspest (AVP) vormt een blijvende dreiging voor zowel wilde zwijnen als gehouden varkens in Europa. De ziekte, die zich al jaren verspreidt in landen als Duitsland en Polen, komt steeds dichter bij de Nederlandse grens.
Uit recente Kamervragen aan de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur blijkt dat de overheid waakzaam is, maar dat ook jagers een belangrijke rol spelen in het voorkomen en beheersen van een mogelijke uitbraak. In dit artikel belichten we de belangrijkste bevindingen uit de Kamervragen die gesteld zijn aan de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur over de Afrikaanse varkenspest en wat dit betekent voor de jacht.
Hoe kan AVP Nederland binnenkomen?
Volgens de minister zijn er twee belangrijke routes waardoor het AVP-virus Nederland zou kunnen bereiken:
- Migratie van besmette wilde zwijnen
- Introductie door menselijk handelen
Tot nu toe wordt de kans op natuurlijke migratie van besmette zwijnen naar Nederland als verwaarloosbaar klein ingeschat. Dit komt doordat de dichtstbijzijnde besmettingen zich nog op aanzienlijke afstand bevinden. De grootste dreiging blijft door mensen geïmporteerde besmette varkensproducten of onvoldoende gereinigde veetransportwagens uit besmette gebieden.
Uitbraken elders in Europa, zoals in België (2018), Zweden (2023) en Zuid-Duitsland (2024), wijzen sterk op het vermoeden dat onzorgvuldige omgang met besmette vleesproducten de meest waarschijnlijke oorzaak is van nieuwe besmettingen. Voor jagers is het dus van belang alert te zijn op mogelijke risicofactoren, zoals afval van varkensproducten in de natuur of contact met materialen die mogelijk besmet zijn.
Wat gebeurt er bij een besmetting in Nederland?
Als er in Nederland een besmet wild zwijn wordt gevonden, wordt direct het draaiboek AVP wilde zwijnen in werking gesteld. Dit betekent onder andere:
- Instellen van een besmette zone (minimaal 10 x 10 km)
- Verbod op verplaatsing van varkens en varkensproducten in dit gebied
- Strikte hygiëne- en monitoringsmaatregelen voor varkenshouderijen
- Actieve opsporing en verwijdering van besmette kadavers
- Beperking of verbod op jacht, bosbeheer en landbouwactiviteiten in de besmette zone
De overheid kijkt hierbij ook naar ervaringen in andere landen. Zo werd in Zuid-Duitsland na de uitbraak in 2024 geen volledig toegangsverbod ingesteld, maar werden bezoekers verplicht op wegen en paden te blijven en honden aan te lijnen. Ook het Duitse gebruik van drones om velden te scannen op de aanwezigheid van zwijnen voorafgaand aan de oogst wordt als een mogelijke maatregel overwogen.
Voor jagers kan een uitbraak dus direct impact hebben op hun jachtactiviteiten, zeker in besmette gebieden.
Wat kunnen jagers doen om AVP te helpen voorkomen?
Jagers spelen een cruciale rol bij het signaleren en voorkomen van AVP in Nederland. Dit kan door:
- Alert te zijn op verdachte zwijnen (bijvoorbeeld zwijnen die afwijkend gedrag vertonen of verzwakt lijken)
- Melden van gevonden dode wilde zwijnen aan de autoriteiten (zie ook protocol)
- Strikte hygiënemaatregelen te hanteren bij het slachten en vervoeren van geschoten zwijnen
- Geen restanten van varkensvleesproducten achter te laten in de natuur
- Samenwerken met terreinbeheerders en varkenshouders om risico’s te beperken
- Bij jagen in het buitenland, strikte hygiënemaatregelen te hanteren bij terugkeer in Nederland
De overheid werkt aan een actieplan en organiseert dit jaar een crisisoefening in samenwerking met de provincie Limburg.
Jagers spelen essentiële rol
Afrikaanse varkenspest vormt een reële bedreiging, maar met de juiste maatregelen kan de kans op introductie en verspreiding worden geminimaliseerd. Jagers hebben hierin een essentiële rol, niet alleen in het signaleren van verdachte gevallen, maar ook in het naleven van hygiëneprotocollen en verantwoord beheer van wilde zwijnenpopulaties.
Jagers die in het buitenland gaan jagen, dienen zich goed te informeren over de actuele risico’s en regelgeving rondom AVP. Laten we gezamenlijk onze verantwoordelijkheid nemen en bijdragen aan de bescherming van onze wilde zwijnen en veestapel tegen deze ernstige bedreiging.
Lees meer over de Afrikaanse Varkenspest hier
Het bericht Kamervragen benadrukken rol van jagers bij bestrijding Afrikaanse varkenspest verscheen eerst op De Jagersvereniging.
Bron: Jagersvereniging | 21-02-2025
Terug naar nieuws